Lastig, die emoties?
Ieder mens – dus ieder kind – heeft een eigen, specifieke combinatie van een vader en een moeder, erfelijke eigenschappen, karaktereigenschappen, geboorteverhaal, familie, opvoeding, voeding, leefomgeving, levensomstandigheden, levenservaringen, interesses en kwaliteiten. Deze combinatie maakt ieder mens – dus ieder kind – uniek.
Ieder mens leert op zijn eigen manier, in zijn eigen tempo. Ieder mens doorloopt zijn eigen leerproces.
Wanneer we onszelf en kinderen vergelijken met anderen, zien we wellicht eigenschappen of vaardigheden die we minder goed vinden, wat je zelf of een kind niet goed doet of niet goed kan. Als je de mindere kanten veroordeelt of wegstopt, zeg je eigenlijk: ‘jij bent niet goed zoals je bent’, ‘verstop jezelf’. Echter, in ditzelfde unieke stukje van jezelf en van een kind liggen juist ook de kwaliteiten, talenten, diepste verlangens en wensen. Wanneer je de (voor jou) minder goede punten – en daarmee je ware zelf – niet meer wilt (laten) zien, zie je ook je mooie kanten en kwaliteiten niet meer. Als je het jezelf daarentegen toestaat om ‘de minder goede eigenschappen’ er te laten zijn, dus om jezelf er volledig te laten zijn, zullen ook jouw mooie en unieke eigenschappen tevoorschijn komen.
Wees je hier van bewust wanneer je tegen jezelf zegt dat je iets niet (goed genoeg) kan. Wees je hiervan bewust wanneer een ander je vertelt dat je kind of het ontwikkelingsproces van je kind niet voldoet aan ‘de norm’. Hoe kan een kind overigens ooit voldoen aan een bepaalde norm, als ieder mens uniek is?
De kunst is om je focus te leggen op de interesses en kwaliteiten van het kind en op die van jezelf als ouder, want daar liggen ook de mogelijkheden.
Vanuit innerlijke interesses en drijfveren – de intrinsieke motivatie – is een kind in staat om (waar nodig met hulp) kennis en vaardigheden te leren. Wanneer je een diepe innerlijke wens hebt, dan ben je vanuit jezelf gedreven om daar te komen waar je wilt komen en vergaar je onderweg al doende de kennis en vaardigheden die je daarvoor nodig hebt.
Hoe kom je deze innerlijke interesses, wensen en drijfveren te weten? En wat nu, als je eigenlijk helemaal geen idee (meer) hebt wat deze zijn? Het kan zijn dat deze diep verstopt zijn geraakt en aan de oppervlakte dus niet meer zichtbaar zijn voor jezelf (als ouder). In onderstaande alinea’s zal ik in grote lijnen beschrijven hoe dit kan gebeuren en waarom het erkennen van emoties van groot belang is.
Het lichaam van een mens geeft door middel van emoties weer hoe het zich voelt. Emoties hebben hierin een belangrijke functie. Op deze manier kun je onder andere aan jezelf merken wat je fijn en minder fijn vindt, waar je meer en minder van wilt in je leven. En zo ontdek je steeds voor jezelf welke richting je op wilt gaan ten gunste van je welbevinden.
Álle emoties zijn even belangrijk om gehoord en doorvoeld te worden.
Om je eigen richting in het leven te kunnen ontdekken, zijn álle emoties even belangrijk om gehoord en doorvoeld te worden. Wanneer je echter (onbewust) leert om een bepaalde emotie, zoals woede of verdriet, niet te laten zien, omdat dit niet goed of geaccepteerd zou zijn, negeer je de signalen van je lichaam. Je ‘stapt hierover heen’, ‘slikt het weg’ of ‘vermant jezelf’ en gaat door met activiteiten in je leven, die jouw lichaam – dus jij – niet fijn vindt.
Ook al negeer je deze gevoelens – en dus jezelf – of vind je een manier om deze weg te stoppen, je lichaam zal uiteindelijk toch op andere manieren overgaan om aan te geven dat het niet goed met je gaat. Wanneer je namelijk (onbewust) besloten hebt om een emotie, zoals verdriet, niet meer te voelen of te uiten, slaat deze zich in de vorm van spanning op op een bepaalde plaats in je lichaam. Je lichaam houdt dit tot op zekere hoogte vol, maar uiteindelijk laat het lichaam op een ander niveau de alarmsignalen klinken, bijvoorbeeld door middel van gezondheidsklachten, zoals hoofdpijn, buikpijn, huid-, luchtweg- en/of spijsverteringsproblemen.
Mijn antwoord op bovenstaande vragen – over het vinden van je innerlijke interesses, wensen en drijfveren – luidt: In het lichaam bevindt zich alle informatie, daar liggen alle antwoorden.
De oplossing ligt in jezelf. De oplossing ligt in het kind.
Mijn devies is daarom als volgt: Stem af op het kind, op zijn unieke behoeften, vragen, verlangens en wensen. Geef het kind de vrijheid en het vertrouwen om op alle levensgebieden zijn eigen weg te volgen, in zijn eigen tempo. Laat het kind zichzelf zijn met al zijn eigenschappen, emoties, interesses en talenten, zodat het kind voelt dat het er volledig mag zijn, echt – en dus vrij – kan zijn, werkelijk kan genieten van zijn leven en van hieruit zijn eigen richting kan vinden en zijn doelen kan bereiken.
